De claims en ontkenningen van een mogelijk staakt-het-vuren in Gaza gaan door. Sommige rapporten spreken van een pauze van drie dagen in de strijd, terwijl andere de wapenstilstand verlengen tot vijf volle dagen. Toch beweren anderen dat het staakt-het-vuren binnenkort zou kunnen ingaan. Enzovoort.
Zelfs uitspraken uit de mond van het paard verschillen. De Israëlische premier Benjamin Netanyahu ontkende het zaterdag gepubliceerde rapport van The Washington Post dat er een voorlopig akkoord was bereikt; een vertegenwoordiger van de Verenigde Staten bevestigde dat de gesprekken voortduurden, maar dat er nog steeds op een doorbraak werd gewacht.
Zondag maakte de premier van Qatar, Sjeik Mohammed bin Abdulrahman Al Thani, in Doha bekend dat de resterende verschillen tussen Hamas en Israël “zeer klein” waren. Qatar heeft een centrale rol gespeeld bij de bemiddelingspogingen in de oorlog, onder meer bij de vrijlating van Israëlische gevangenen.
De laatste die over dit onderwerp werd gehoord was Hamas-leider Ismail Haniyeh, die dinsdag tegen persbureau Reuters zei dat de partijen “dicht bij het bereiken van een wapenstilstandsovereenkomst” zijn. Een andere Hamas-functionaris vertelde Al Jazeera dat de onderhandelingen zich concentreerden op de duur van de wapenstilstand, details over de hulpverlening aan Gaza en de uitwisseling van gijzelaars en gevangenen.
Waar rook is is vuur. Nu de meeste betrokken partijen het bloedbad in Gaza tijdelijk willen stoppen, moeten we hopen op een kleine stap naar een tijdelijk uitstel.
Het is ook verstandig om te onderzoeken waarom de twee strijdende partijen een dergelijke onderbreking overwegen.
Hoewel een dergelijke pauze Hamas politiek ten goede zou komen, lijkt er militair gezien geen duidelijke winst te behalen – zoals ik woensdag zal uitleggen.
Voor Israël daarentegen zou het pauzeren van de oorlog vanuit militair oogpunt voordelig en vanuit politiek oogpunt nadelig kunnen zijn.
De Israëlische oorlogsmachine draait al zes weken op volle sterkte in de lucht en drie weken op de grond in Gaza. Sinds de Hamas-aanvallen zijn de luchtbombardementen van Israël in een verrassend hoog tempo doorgegaan.
Het was vanaf dag één duidelijk dat het voornaamste doel van het genadeloos beschieten van Palestijnse burgerdoelen niet militair was. Aanvankelijk waren veel analisten van mening dat de intense luchtaanvallen dienden om aan de Israëlische bevolking te laten zien dat de strijdkrachten iets aan het doen waren en dat de bombardementen zouden worden versoepeld zodra de landtroepen binnenkwamen.
Zelfs een land dat prat gaat op zijn oorlogsbereidheid moet aanzienlijke reserves aan wapens en munitie aanhouden.
Omar Bradley, een generaal van het Amerikaanse leger tijdens de Tweede Wereldoorlog, zei ooit: “Amateurs praten over strategie, professionals praten over logistiek”. Israëlische voorwaartse commandanten willen misschien graag doorgaan met het bestoken van Gaza, wat er ook gebeurt, maar het achterste echelon heeft het rekenwerk gedaan en is niet blij met het resultaat. Er zijn betrouwbare berichten die aan het net van militaire geheimhouding ontsnappen, namelijk dat de Israëlische luchtmacht (IAF) geen slimme bommen meer heeft.
Het is altijd moeilijk om de geloofwaardigheid van beschuldigingen in militaire aangelegenheden te beoordelen. Soms zal een officier die gedesillusioneerd is over zijn kant – vooral wanneer deze buiten de grenzen vecht of zware burgerverliezen toebrengt – anoniem cruciale details lekken.
Verschillende gespecialiseerde online forums beweren dat de IAF, na meer dan 2.500 Joint Direct Attack Munition (JDAM) smart bomb kits boven Gaza te hebben uitgegeven, nog maar 10 dagen aan voorraden over heeft.
Elk leger regelt hoeveel munitie er in reserve moet blijven voor noodsituaties. Exacte cijfers zijn een bewaard geheim, maar alles wijst erop dat de Israëlische kwartiermakers alarm hebben geslagen en om dringende aanvulling hebben gevraagd.
Gespecialiseerde militaire artikelen kunnen worden gekocht om gaten op te vullen. In 1973, toen Israël op het punt stond zijn voorraad op te raken in de strijd tegen Syrië, Egypte en hun Arabische bondgenoten, lanceerden de VS ‘Operatie Nickel Grass’, de grootste militaire luchtbrug in de geschiedenis. De Amerikaanse luchtmacht vloog bijna 1.000 ton wapens en munitie per dag naar Israël, voor een totaal van ruim 22.000 ton.
Dat wordt nu herhaald, zij het op kleinere schaal. De afgelopen twee weken zijn er regelmatig Amerikaanse C-17-transportschepen geland op de luchthaven Ben Gurion in Tel Aviv en op de vliegbasis Nevatim in de Negev-woestijn.
De meeste vliegtuigen vliegen vanuit de luchtmachtbasis Ramstein in Duitsland, waar de VS magazijnen vol ‘voorgepositioneerde voorraad’ hebben – uitrusting die gereserveerd is voor militaire noodsituaties.
Er bestaat weinig twijfel over dat zwaardere en minder urgente voorraden over zee naar Israël worden verscheept. Onder hen zullen zeker aanvullingsraketten zijn voor de gevolgde versie van de artillerie-raketsystemen met hoge mobiliteit (HIMARS), het M270 meervoudig lanceerraketsysteem (MLRS) dat intensief werd gebruikt in Gaza.
In oktober lanceerden de VS hun eigen raketten voor het Iron Dome-luchtverdedigingssysteem op Israël. De reactie van Israël op de aanvankelijke zware Hamas-raketaanvallen en aanvallen van Hezbollah en de Houthi’s hadden de Israëlische voorraden tot zo’n alarmerend niveau uitgeput dat het land alle Tamir-onderscheppingsraketten opvroeg die de VS hadden gekocht en in Israël bewaard tot ze werden ingezet.
De Israëlische strijdkrachten zouden ook een onderbreking van de strijd verwelkomen om hun tactiek tot nu toe te evalueren in het licht van hun prestaties tegen Hamas-tunnels. Zoals veel analisten hebben gewaarschuwd – waaronder ikzelf – kunnen de tunnels, ondanks honden, robots, gronddoordringende radars en andere technologie, pas worden vernietigd als de soldaten binnen zijn. Dat is een bloedige klus, zo bleek vorige week toen vier commando’s werden gedood door een geïmproviseerd explosief na het openen van een tunneldeksel.
Een paar dagen geleden gaf een ongeïdentificeerde Israëlische officier die verslaggevers bij de Israëlische strijdkrachten informeerde toe: ‘We willen daar niet heen. We weten dat ze veel zijbommen voor ons hebben achtergelaten.’ Het in Londen gevestigde weekblad The Jewish Chronicle berichtte op 16 november dat de doorlopende opdrachten duidelijk waren: “Niemand mag een tunnel in.”
De Israëlische strijdkrachten moeten ook kijken naar de effectiviteit van hun zogenaamd geavanceerde en gespecialiseerde training in simulatoren van Gaza-stad. Sommige van de simulatieaannames gebaseerd op de invallen in Gaza in 2009 en 2014 zijn in 2023 niet van toepassing gebleken. Er zal ook moeten worden geanalyseerd waarom zoveel Merkava-tanks, waarvan men dacht dat ze bijna onoverwinnelijk waren, onbekwaam waren. Betrouwbare rapporten geven aan dat er tot 30 zijn vernietigd of te beschadigd zijn om te gebruiken.
Terwijl het leger drie of vijf dagen uitstel zou verwelkomen – maar dit waarschijnlijk niet zou toegeven – zouden politici dit duidelijk als hun verlies beschouwen.
Netanyahu en zijn haviken zijn resoluut tegen elke pauze geweest, dus als ze die nu accepteren, zal het publiek het als hun zwakte zien, hoe ze het buigen voor internationale druk ook proberen te rechtvaardigen. Het feit dat de Amerikaanse president Joe Biden, in theorie de nauwste bondgenoot van Israël, zijn steentje heeft bijgedragen aan het veiligstellen van een breuk moet zout in de wonden van de Israëlische premier wrijven.
Als de afgesproken periode zonder gevechten in acht wordt genomen, wat altijd een groot risico is, zullen Israëlische politici aan het eind met nieuwe druk te maken krijgen; De wereld zou zich kunnen afvragen: “Als het een succes was, waarom breid je het dan niet gewoon uit?”
Netanyahu’s grootste nachtmerrie zou zijn dat hij op een punt zou komen waarop hij er niet alleen niet in zou slagen Hamas te vernietigen, maar het de facto zou erkennen door te onderhandelen, ook al was het indirect. Nu ze geen Gaza meer hebben, zouden de woedende Israëliërs zeker voor zijn politieke huid kiezen.